Ląd nad Wartą w powiecie słupeckim należy do najciekawszych miejscowości w Wielkopolsce. Urocza pradolina Warty, a także pozostałości grodu wczesnośredniowiecznego i piękny klasztor pocysterski od dawna przyciągają rzesze turystów. Niewątpliwą atrakcją tego miejsca stają się coroczne festiwale kultury słowiańskiej i cysterskiej, których zadaniem jest przypomnienie chlubnej przeszłości Lądu oraz popularyzowanie wiedzy archeologicznej i historycznej. Pierwsza edycja, zatytułowana „Budujemy gród i klasztor w Lądzie” odbyła się w dniach 25-26 czerwca 2005 roku. Impreza zgromadziła licznych miłośników średniowiecza, mieszkańców Wielkopolski i innych regionów naszego kraju, a także gości zagranicznych.
Drugi Festiwal Kultury Słowiańskiej i Cysterskiej w Lądzie odbył się 24 i 25 czerwca 2006 roku. Program imprezy obejmował pokazy dawnych walk i rzemiosł, inscenizacje historyczne, turniej szachów średniowiecznych, koncerty muzyki dawnej, wykłady popularno-naukowe, wystawę archeologiczną, a także szereg atrakcji dla dzieci i młodzieży szkolnej.
Tak jak pierwszy Festiwal przypominał wydarzenia związane z początkami grodu i klasztoru w Lądzie, to druga jego edycja skoncentrowała uwagę gości na dawnych mieszkańcach tego ośrodka – mnichach, wojownikach i rolnikach. Każda z wymienionych grup spełniała ważne funkcje w społeczeństwie średniowiecznym. Zakonnicy troszczyli się o zbawienie powierzonego im ludu, rolnicy dbali o dostatek pożywienia, natomiast wojownicy zapewniali wszystkim poczucie bezpieczeństwa. W tej rzeczywistości jedni nie mogli istnieć bez drugich. Przybliżając warunki życia przedstawicieli tych grup społecznych, pokazaliśmy cykl prac rolniczych prowadzonych przy zastosowaniu dawnych środków i narzędzi (np. orka wołami, żniwa przy użyciu sierpów, młócenie cepami, mielenie ziarna na żarnach), zaprezentowaliśmy też poszczególne etapy przygotowywania młodego człowieka do wykonywania rzemiosła wojennego i wreszcie ukazaliśmy drogę, jaką kandydat na mnicha przebywał od przekroczenia furty klasztornej aż do chwili, gdy stawał się pełnoprawnym członkiem wspólnoty zakonnej. Nie zapomnieliśmy też o rzemieślnikach, dostarczających rolnikom narzędzi, wojownikom broni, zakonnikom przedmiotów liturgicznych, a wszystkim zaś – artykułów codziennego użytku i wykwintnych wyrobów.
Tematykę Festiwalu przybliżyły również wykłady popularno-naukowe, które w murach klasztoru lądzkiego wygłosili wybitni historycy-mediewiści, a także okolicznościowa wystawa, przygotowana ze zbiorów Muzeum Archeologicznego w Poznaniu oraz Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy. Wielkim wydarzeniem był zapewne koncert zespołu STARY OLSA z Białorusi, a także przedstawienie XIII-wiecznej dramy „Lucii Sancti Nicolai” w wykonaniu zespołu ARS CANTUS z Wrocławia. Muzyka zresztą towarzyszyła całemu festiwalowi. Obok ludowych słowiańskich utworów, posłuchalismy również średniowiecznych i renesansowych tańców dworskich oraz koncertów organowych.
Nie zabrakło też innych atrakcji. Dzieci znów miały możliwość uczestniczenia w zabawach i zajęciach edukacyjnych, a także poznawania tajników pracy archeologa. Odbył się również kolejny turniej szachowy. Atmosferę epoki przybliżyły inscenizacje historyczne, takie jak słowiańskie święto plonów czy bitwa o gród lądzki.
Michał Brzostowicz